Dil bozulur mu?

Aralık 25, 2009 17:18 · Kategori: Dil and etiketlendi: anadolu, bozulum, Burak Birer,burakbirer, dünyaca, Dil, dil bozulur mu, eartlish,emperyalist, etkileşim, kurumlar, savaş, uluslar

 

Bu Yazı,

Dünya nüfusunun yalnızca %1.1‘i bu yazıyı okuyabilecek.  Kalan %98.9‘un yan yana duran harflere hiç bir anlam yükleyemeden bir kaç saniye baktıktan sonra sayfayı kapatmak zorunda kalacağını söylemek herhalde yanlış olmaz. Alfabedeki karakterlerin hepsini tanıyor olmasına rağmen; “Baştan sona anlamsız, yan yana duran harfler ve kelimelerden oluşmuş bu yazı…” Hayır, hayır… Dünyanın geri kalanının anlamayacağı yazı resimdeki yazılar değil, tam da bu yazı…

Not: Bu yazıda Türkçe için verilen örneklerin tamamı, tüm dünya dilleri için geçerlidir.

Tüm ülkelerin, bizde olduğu gibi, Dil kurumları her gün yeni açıklamalar ile kullanılan dilin bozulduğunu, diğer güçlü dillerin emperyalist etkiyle dilin içine girdiğini vurgulamaya devam ediyorlar. Bu senaryoya bakılınca, Türkçe için de iddia edildiği gibi pek çok dil bozulumlar yaşıyor ve bu durumun büyük kültürel yokoluşların habercileri olduğu söyleniyor.

“Dilimizi koruyalım”

Dil bozulan bir şey midir? Peki kültürü yansıttığını kabul ettiğimiz dil hangi elementlerden oluştu ki şimdi bozulmaya karşı korumaya çalışalım? Neyi korumamız gerekiyor? Başka dillerden kelimeler girmesini mi engellemeliyiz, yoksa gramer yapıları mı korumalıyız. Dil kurumları, elbette tam konservatif korumadan bahsediyorlar.  Peki bu gün kullandığımız kelimelerin ve dilin kültürümüzü yansıttığını varsayarak, kültürümüzü korumaya çalışırken bu kelimelerin hangi kültürlerden hangi etkileşimlerle dilimize girdiğini kabul ediyor muyuz?

Tüm kültürler ve bu kültürlerin ortak antik kökleri 3000 yılı aşkın süredir etkileşim içerisindeler. Sadece Anadolu olmamakla beraber, örneklendirmelerde kullanılabilecek en kusursuz coğrafya, tarih ve konum özellikleri gereği Anadolu ve dilleri ile başlamak uygun olacaktır. Pek çok modern dil, antik çağın “tüm dünyası” olarak tanımlanan İtalya, Yunanistan, Anadolu, Mezapotamya” hattında gelişen farklılıklarıyla bütünleşen etkileşimli bir kültürün sonucu ortaya çıkmaktadır. Yunanistan’da balıklara verilen isimlerin büyük bir çoğunluğu Türkçede de aynı şekilde telaffuz edilir. Meyve isimleri de ayni şekilde Türkçe ve Yunancada benzerlikten fazlasını sunarlar. Üstelik öz Türkçe diye tanımladığımız kelimeler (muhtemelen Yunanların da, öz Yunanca diye tanımlayabileceği kelimeler)görmezden gelinemeyecek kadar çokturlar. Türkçe’deki Şehir isimlerinin neredeyse tamamının kökeni antik Yunanca, yine büyük bir çoğunluğunun okunuşları antik Yunancadır. Burada Türkçe Yunancadan türemiştir ya da Yunanca Türkçeden gelişmiştir gibi bir yargıyı sunmanın ötesinde, dillerinin kökünün yer aldığı bu antik “Tüm Dünya’nın” birliğini göstermeyi amaçlamaktayım. Özetle; bu gün Türkçe ya da başka bir dili kültürel öğe olarak gösterip değişmesini, bozulmasını, yok olması- nı engelleyebileceğimizi iddia ederken, neyi korumaya çalışıyoruz? Türkçeyi oluşturan Ion, Pers, Etrüsk, Luvi, Türk, Asur, Arap dillerine ve kelimelerine mi sahip çıkmaya çalışıyoruz?

Hiç bir dil tek başına tek bir kültürle oluşmamıştır. Bu gün dillerden dillere geçen kelimeler, nidalar, kısaltmalar nedeniyle Dil kurumları önlemler almaya, kampanyalar yürütmeye çalışırken, neden (örneğin Türkçe için) içerisinden önce Ion, Pers, Arap, Roma, Etrüsk, Luvi, Asur, Hitit, Frig kelimelerini çıkartmaya çalışmıyorlar? Galiba geriye,sadece Türkçe için değil, bir kaç yeni eklenmiş bilimsel terminoloji ve modern kelimeler dışında elimizde konuşacak hiç bir şey kalmayacaktır.

Bilim insanları uluslararası bilgi paylaşımında bulunmak zorunda oldukları için, çeşitli bilim dalları bilimsel araştırmalarda bazı dillerin öncelikli dil haline gelmesine izin vermişlerdir. Latince, Almanca, İngilizce, Farsça gibi. İnsanlığın görüş açısı genişledikçe daha fazla bilgiyi ve anlamı paylaşma çabası her geçen gün daha büyük bir ivmeyle başarı kazanmaktadır. Benzer duygular antik çağlarda olduğu gibi birbirini etkileyen dillerde aynı kelimelerle anlam bulmaktadır. 2000 yıl önce teknolojik yetersizliklere bağlı iletişimve paylaşım zorlukları nedeniyle, yalnızca komşular arasında gerçekleşen bu güçlü duygusal ve kültürel etkileşim, bu gün dillerin birbiriyle daha hızlı ve daha global ölçekte etkileşmesiyle karşımıza çıkmaktadır.

Dil Kurumları?

Dil kurumları neyi koruyorlar? Zaten birbirine girmiş, ortak köklere bağlı, bu gün modern ve birbirinden farklı sandığımız diller, neden antik çağlarda olduğu gibi etkileşim içinde olmamalı? Neden diller ve kültürler arasındaki bu 10,000 yıllık paylaşım, iletişim, çoğalma, etkileşim artık sınırlarla standardize edilmeli? Sanırım yazıyı okuyan herkes bu sorunun cevabını oldukça iyi biliyor…

Dünyaca – Earthlish

Diller kültürleri yönetemezler, sadece aynı gramer ve kelimeler üzerinde anlam birliğine varmış toplulukların birbirleri ile kolay iletişim kurmalarını sağlarlar. Kültürel varyasyonların oluşmasını sağlayan çok daha büyük değişkenler vardır.  Dil savunulacak korunacak zavallı bir yaşam formu değildir. Aksine; geniş ailesi, çocukları, dostları, komşuları ve akrabaları ile sürekli gelişen, büyüyen, sınırlandırılamayacak bir organizmadır. İnsan sadece komşuları ile değil gördüğü herşey ile iletişim kurma ihtiyacındadır. Birbirimizle konuşabildiğimiz, birbirimizi anlayabildiğimiz Dünya diline olan yolculuğumuzun tamamlandığını görmek dileği ile…

- Aynı dili konuşan insanlar savaşamazlar!

Burak BİRER

 

Bu yazı, Sayın Burak Birer'in burakbirer.wordpress.com sitesinden alınmıştır. 

DİLİN KEMİĞİ YOK, KURALI VAR!

 

Doğru Türkçe kullanımı konusunda sektörün kanaat önderi olan

Reklam Yaratıcıları Derneği, “Dilinizden Utanmayın!” projesinin

devamı niteliğinde olan yeni reklam kampanyasını yayınlanmaya başladı!

 

Ana dilin doğru kullanılması için reklam ajanslarına yönelik uyarı ve bilgilendirme çalışmaları yapmak, Türkçe odaklı yayınların geliştirilmesi ve desteklenmesini sağlamak, reklam endüstrisini ana dil hakkında bilinçlendiren toplantılar düzenlemek, yabancı kökenli terimleri asgariye indirmek için karşılık bulma çalışmaları gerçekleştirmek, reklamda doğru “Türkçe” kullanımını sağlamak amacıyla başta internet olmak üzere farklı mecralarda makaleler yayınlamak...

Reklam Yaratıcıları Derneği’nin Türkçe temelli çalışmalarını yürüten Türkçe Çalışma Kurulu, derneği ana dil konusunda sektörün kanaat önderi haline getirebilmek için uzun bir süredir pek çok farklı çalışma gerçekleştiriyor.

Ancak belki de, reklamcılığın doğası gereği, bunlar arasında en dikkat çeken ve en çok konuşulan proje, farklı kitlelere doğru Türkçe kullanımı mesajını iletmeyi amaçlayan periyodik reklam kampanyaları...

Reklam Yaratıcıları Derneği, o dönem Türkiye için bir ilk olan “Dilinizden Utanmayın!” kampanyasını gerçekleştirdiğinde sadece reklam ve medya dünyasından değil, başta Türkçenin asıl sahibi olan sokaktaki vatandaşlar olmak üzere, pek çok farklı kesimden övgü ve takdir toplamıştı. “Gururla Türkçe konuşun” mesajı reklamın çarpan etkisi ile kitlelere ulaşmış ve ana dilin korunması yolunda olumlu adımların atılmasına vesile olmuştu.

Reklam Yaratıcıları Derneği, bugün yeni ve yenilikçi bir reklam projesiyle, üstlendiği misyonu ileri bir noktaya taşıyor: Dilin kemiği yok, kuralı var!

“Dilin kemiği yok, kuralı var!” kampanyası, Türkçede yaşanan ve kimi zaman trajikomik noktalara varan sorunları, yıllar boyu kara mizahın ustası olarak kabul edilmiş bir meslek grubunun, karikatüristlerin desteği ile anlatıyor.

Can Barslan’ın kalemi ile başlayan ve bir yıla yayılan bu entegre süreçte, Türkiye’nin önde gelen karikatüristlerin dilin farklı sorunlarını yansıtan çizimleri yer alıyor. Bu aşamada Reklam Yaratıcıları Derneği, karikatürün yüzyıllardır hüküm süren etkisinden yararlanmayı hedefliyor: İnsanları güldürerek ve eğlendirerek düşündürmek!

“Dilin kemiği yok, kuralı var!” kampanyası 12 ay boyunca, ana dili kirleten ve yozlaştıran belli başlı sorunlar üzerine eğilmeyi ve toplumun genelinde doğru Türkçe kullanımı konusunda ortak bir bilinç yaratmayı hedefliyor. Kampanya boyunca görüşlerinizi bu blogda (günlük) paylaşabilirsiniz. Aynı zamanda günlük içeriğine baktığınızda Türkçe kurallarına ilişkin yoğun bir kaynağa da sahip olacaksınız. 

Bu hedefe siz de katılın. Türkçeyi yaşamaya ve yaşatmaya destek olun!

 

Detaylı bilgi için:

Bülent Fidan

Reklam Yaratıcıları Derneği Başkanı

b.fidan@ryd.org.tr

 

Onur Yanık

Türkçe Çalışma Kurulu Başkanı

o.yanik@ryd.org.tr

Not: Türkçe Kaynak Günlüğü'nün internet adresi Türkçe değil. Gönül isterdi ki, sistem üzerinde bu tür isimlendirmeleri Türkçe yapalım. Bunu başaracak uzmanlarımızın çalışmalarını bekliyoruz.